406/2021 ΔιοικΕφ. Θεσσαλονίκης, Τμ.Α’-Ακυρωτικό (Αίτηση Ακύρωσης κατά απόφασης αναδάσωσης): δεκτή η αίτηση / ακυρώνει την απόφαση του Γ.Γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μ-Θ.

Σύνταξη αίτησης ακύρωσης: Σ.Μαυρίδης και Θ.Δημητρίου (ΔΣΘ) / Σύνταξη υπομνήματος και παράσταση στο ακροατήριο: Σ.Μαυρίδης (ΔΣΘ, 4474).

3. Επειδή, η υπόθεση φέρεται προς νέα συζήτηση μετά την έκδοση της …/2020 απόφασης του Δικαστηρίου τούτου, με την οποία αναβλήθηκε η έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου τα αντίδικα μέρη να εκθέσουν τις απόψεις τους επί των προσκομισθέντων από τους αιτούντες, μετά την κατά την …/2019 πρώτη συζήτηση της υποθέσεως, στοιχείων. 

4. Επειδή, ο πρώτος των αιτούντων, Σ.Σ., δεν παρέστη κατά την παρούσα δικάσιμο, είχε όμως νομιμοποιήσει τον υπογράφοντα το δικόγραφο της αιτήσεως δικηγόρο Στυλιανό Μαυρίδη, με προφορική του δήλωση στο ακροατήριο κατά τη συζήτηση της υποθέσεως στην ως άνω δικάσιμο.

6. Επειδή … επομένως, μόνη παραδεκτώς προσβαλλόμενη είναι η …/6-4-2015 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης (γ΄ προσβαλλόμενη πράξη), η δε κρινόμενη αίτηση, κατά το μέρος που στρέφεται κατ’ αυτής, πρέπει να θεωρηθεί ότι ασκείται εμπροθέσμως, εφόσον από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει κοινοποίησή της στους αιτούντες, ούτε τεκμαίρεται ότι οι τελευταίοι έλαβαν πλήρη γνώση της πράξης σε χρόνο προγενέστερο των 60 ημερών πριν από την άσκηση της αίτησης, ενώ εξάλλου, γνώση της πράξης δεν τεκμαίρεται από μόνη την ανάρτησή της στη «ΔΙΑΥΓΕΙΑ».

8. Επειδή, από τη συνδυασμένη ερμηνεία των προαναφερομένων διατάξεων, προκύπτει ότι στην αρμοδιότητα των ΕΠ.Ε.Α. ανήκει, κατ’ αρχήν, η κρίση περί του δασικού ή μη χαρακτήρα μίας εκτάσεως (ΣτΕ 775/2020 σκ. 8) και, επιπροσθέτως, ότι οι ΕΠ.Ε.Α. είναι αρμόδιες να αποφαίνονται για τον δασικό ή μη χαρακτήρα εκτάσεων που περιλαμβάνονται σε περιοχές που είναι κηρυγμένες ως αναδασωτέες.

9. Με την αίτησή τους οι αιτούντες ισχυρίστηκαν ότι αμφότερα τα τμήματα ήταν αγροί, καλλιεργούμενοι συνεχώς και αδιαλείπτως, επικαλούμενοι, μεταξύ άλλων, και το …/1973 έγγραφο του Δασάρχη … (που εκδόθηκε κατόπιν αιτήσεως του δικαιοπαρόχου τους Γ.Σ., ενόψει της συντάξεως των προαναφερόμενων συμβολαίων αγοραπωλησίας του ακινήτου), σύμφωνα με το οποίο έκταση … τ.μ., στην οποία περιλαμβάνονται οι επίμαχες, στη θέση «…» …, όπως διαπιστώθηκε κατόπιν αυτοψίας, είναι αγρός και όχι δασική έκταση. Με την ίδια αίτηση οι αιτούντες ζήτησαν, επικουρικά, να αρθεί η αναδάσωση, διότι, και αν ακόμη ήθελε κριθεί ότι τα συγκεκριμένα εδαφοτεμάχια καλύπτονταν από δασική βλάστηση που καταστράφηκε λόγω της ως άνω πυρκαγιάς, αυτά έχουν και πάλι δασωθεί λόγω μακροχρόνιας απουσίας των αιτούντων και, ως εκ τούτου, ο σκοπός της αναδάσωσης έχει ήδη εκπληρωθεί. Επί της ανωτέρω αιτήσεως συντάχθηκε η …/2015 αρνητική εισήγηση του Δασάρχη xxx, βάσει δε αυτής, ο ασκών καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης εξέδωσε την …/2015 απόφαση, με την οποία απέρριψε την αίτηση, με την αιτιολογία ότι: «Δεν αίρουμε, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 44 του ν. 998/1979, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, την …/1998 απόφαση περί κήρυξης αναδάσωσης στη μείζονα έκταση εμβαδού στρ. … και δεν ανακαλούμε την αναδασωτέα ιδιότητα σε ό,τι αφορά τις εκτάσεις Ε1 και Ε2, εμβαδών Ε1= … τ.μ. και Ε2=… τ.μ., … οι οποίες αποτελούν τμήματα ευρύτερης έκτασης της εν λόγω απόφασης κήρυξης έκτασης ως αναδασωτέας, διότι δεν υφίσταται λόγος ανάκλησης ή τροποποίησής της … για οποιαδήποτε πραγματική ή νομική αιτία».

10. Επειδή, οι αιτούντες, μετά τη συζήτηση της υποθέσεως κατά την ως άνω δικάσιμο (της …/2019), εντός της χορηγηθείσης από τον Πρόεδρο προθεσμίας για την κατάθεση υπομνήματος, προσκόμισαν στη Γραμματεία του Τμήματος, τις … και …/2018 αποφάσεις της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων Δασικού Χάρτη της Τοπικής Κοινότητας … του Δήμου …, με τις οποίες έγιναν δεκτές, αντιστοίχως, οι … και …/2017 αντιρρήσεις τους και κρίθηκε ότι αμφότερες οι επίμαχες εκτάσεις, … με ένδειξη ΑΝ, ΔΔ, είναι μη δασικές, διότι έχουν απωλέσει τον δασικό/χορτολοβαδικό χαρακτήρα πριν τις 11-6-1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με βάση σχετική διοικητική πράξη, η οποία καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, κατά δε τη στερεοσκοπική παρατήρηση Α/Φ έτους λήψης 1945 και 2007 φαίνεται ότι αποτελούσαν και αποτελούν μη δασικές εκτάσεις. Δεδομένου, όμως, ότι οι αποφάσεις αυτές δεν είχαν προσκομισθεί από τη Διοίκηση σε συμπλήρωση του διοικητικού φακέλου, αλλά προσκομίσθηκαν το πρώτον μετά τη συζήτηση της υποθέσεως, δεν μπορούσαν να ληφθούν υπόψη. Ενόψει τούτου, με την …/2020 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου αναβλήθηκε η εκδίκαση της υποθέσεως όσον αφορά την προσβολή της …/2015 αποφάσεως του ασκούντος καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοικήσεως Μακεδονίας-Θράκης, προκειμένου τα αντίδικα μέρη να εκθέσουν τις απόψεις τους, σχετικώς με την επιρροή των ανωτέρω αποφάσεων της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων Δασικού Χάρτη στο αντικείμενο της δίκης, το παραδεκτό της αιτήσεως (ύπαρξη εννόμου συμφέροντος κατά τη συζήτηση της υποθέσεως) και το βάσιμο των ισχυρισμών των αιτούντων (μη δασικός χαρακτήρας των επίμαχων εκτάσεων κατά την κήρυξη της αναδασώσεως).

11. Επειδή, ήδη, οι αιτούντες προσκόμισαν εκ νέου τις … και …/2018 αποφάσεις της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων κατά του Δασικού Χάρτη της Τοπικής Κοινότητας xxx του Δήμου xxx, υποστηρίζοντας ότι: α) εξακολουθεί να υφίσταται το αντικείμενο της δίκης και δεν συντρέχει λόγος κατάργησης αυτής, διότι, αν και δικαιώθηκαν πλήρως για όλη τους την έκταση, ο χαρακτηρισμός της ως αναδασωτέας (με κωδικό ΑΝ) «δεν έχει αρθεί από την αρμόδια προς τούτο Περιφέρεια», β) υφίσταται και σήμερα το έννομο συμφέρον τους, καθώς μόνο με την έκδοση δικαστικής απόφασης που θα ακυρώνει τις προσβαλλόμενες πράξεις θα υποχρεωθεί η Διοίκηση να διορθώσει τον χαρακτηρισμό της έκτασης κατά τα κριθέντα από την ΕΠ.Ε.Α. και γ) με τις προσκομισθείσες αποφάσεις αποδείχθηκε το βάσιμο των ισχυρισμών τους, ότι δηλαδή οι επίμαχες εκτάσεις δεν είναι δασικές. Αντιθέτως, το Δημόσιο, σε εκτέλεση της ανωτέρω αναβλητικής απόφασης του Δικαστηρίου, προσκόμισε το …/2020 έγγραφο της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης του Δασαρχείου xxx γίνεται και πάλι αρνητική εισήγηση αναφορικά με την άρση της …/1998 απόφασης κήρυξης αναδασωτέας έκτασης του Διευθυντή Δασών Ν. …, με την αιτιολογία ότι δεν πληρούνται οι εκ του νόμου προϋποθέσεις προς τούτο. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στο ως άνω έγγραφο, για την ενδεχόμενη άρση και τροποποίηση μιας πράξης αναδάσωσης ισχύουν τα προβλεπόμενα στο άρθρο 44 παρ. 4 του ν. 998/1979, όπως ισχύει, ανεξάρτητα αν η ΕΠ.Ε.Α. αποφάσισε ότι αυτή δεν αποτελούσε δάσος ή δασική είτε παλιά είτε πρόσφατα και, επιπλέον, η απόφαση αναδάσωσης αποτελεί ιδιαίτερης ισχύος διοικητική πράξη απορρέουσα από το άρθρο 117 του Συντάγματος, έχουσα την αυτοτέλειά της σε σχέση με το ειδικό καθεστώς που εισάγει για την προστασία της έκτασης στην οποία αναφέρεται. Περαιτέρω, επαναλαμβάνεται ο διαχρονικός δασικός χαρακτήρας των επίμαχων εκτάσεων, με αναφορά στη φωτοερμηνεία αεροφωτογραφιών των ετών 1945, 1960, 1980 και 1993, καθώς και ορθοφωτογραφιών έτους λήψης 2007-2009 και 2015.

12. Επειδή, κατ’ αρχάς, παρά τη θετική για τους αιτούντες έκβαση των υποβληθεισών αντιρρήσεών τους κατά του δασικού χάρτη με την έκδοση των σχετικών αποφάσεων … και …/2018 από την αρμόδια ΕΠ.Ε.Α., οι επίμαχες εκτάσεις δεν έχουν μέχρι σήμερα εξαιρεθεί από την αναδάσωση, όπως προκύπτει από το …/2020 έγγραφο του Δασαρχείου xxx, που ήδη προσκομίσθηκε στο Δικαστήριο. Επιπλέον, οι εκτάσεις αυτές διατηρούν τον χαρακτηρισμό ΑΝ, που δηλώνει αναδασωτέα έκταση, στον αναρτηθέντα δασικό χάρτη, καθόσον, κατά τα αναφερόμενα στο σώμα των εν λόγω αποφάσεων, η διόρθωση του χαρακτηρισμού ΑΝ δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες της ΕΠ.Ε.Α. Επομένως, οι αιτούντες διατηρούν το έννομο συμφέρον τους και η εξέταση της κρινόμενης αίτησης παρίσταται λυσιτελής … Κατόπιν τούτων, οι … και …/2018 αποφάσεις της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων …, που, κατ’ αποδοχή σχετικών αντιρρήσεων των αιτούντων, έκριναν ότι οι ανωτέρω εκτάσεις δεν είναι δασικές, αποτελούν νέα στοιχεία, ικανά να κλονίσουν την πραγματική βάση της …/2015 προσβαλλόμενης πράξης περί μη άρσης της αναδάσωσης ως προς αυτές και μη ανάκλησης της αναδασωτέας ιδιότητάς τους (πρβλ. ΣτΕ 5390/2012), εφόσον, όπως αναφέρθηκε στη σκέψη 8 της παρούσας, η ΕΠ.Ε.Α. έχει κατά νόμο αρμοδιότητα να αποφαίνεται για τον δασικό ή μη χαρακτήρα εκτάσεων που περιλαμβάνονται σε περιοχές που είναι κηρυγμένες ως αναδασωτέες.

13. Επειδή, υπό τα δεδομένα αυτά, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης, με την οποία απορρίφθηκε η …/2015 αίτηση των αιτούντων περί ανακλήσεως της …/1998 απόφασης του Διευθυντή Δασών Νομού … όσον αφορά τις επίδικες εκτάσεις τους … έχει κλονιστεί κατά την πραγματική της βάση και, για τον λόγο αυτόν, που βασίμως προβάλλεται, πρέπει να ακυρωθεί η εν λόγω πράξη, κατ’ αποδοχή της κρινόμενης αίτησης, ενώ παρέλκει, ως αλυσιτελής, η εξέταση των λοιπών λόγων ακύρωσης. Περαιτέρω, η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, προκειμένου να προβεί στις απαιτούμενες κατά το άρθρο 44 παρ. 4 του ν. 998/1979 ενέργειες (βλ. άρθρο 18 παρ. 2 του ν. 3889/2010). Τέλος, πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του Δημοσίου η δικαστική δαπάνη των αιτούντων, ανερχόμενη στο ποσό των πεντακοσίων εβδομήντα έξι (576) ευρώ.

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Δέχεται την αίτηση ακύρωσης.

Ακυρώνει την …/2015 απόφαση του ασκούντος καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης.

Αναπέμπει την υπόθεση στον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, για τις νόμιμες ενέργειες κατά το σκεπτικό.

Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στους αιτούντες.

Επιβάλλει σε βάρος του Δημοσίου τη δικαστική δαπάνη των αιτούντων, η οποία ανέρχεται στο ποσό των πεντακοσίων εβδομήντα έξι ευρώ (576 €).